Verzekeringsrecht: Zo doet verzekeraar succesvol beroep op diefstalbeveiligingsclausule
Geplaatst op: 21-06-2021, 13:15:51
Diefstal van (onderdelen van) een auto is vervelend. Bepaalde merken auto’s zijn in de praktijk diefstalgevoeliger. Logisch is dan ook dat verzekeraars meer en andere eisen stellen aan diefstalpreventie. Voor de hand liggende eis is om de auto te voorzien van een deugdelijk alarm. Als die eis in de polisvoorwaarden is opgenomen, dan moet de verzekeringnemer hieraan gehoor geven. Wordt dit achterwege gelaten, dan kan dit verstrekkende gevolgen voor de dekking hebben, legt Coen Fledderus van Polis Advocaten uit aan de hand van een voorbeeld.
Recent heeft het hof Den Bosch een arrest gewezen waarin de eigenaar van een gestolen auto bij Nationale-Nederlanden aan het kortste eind trekt. X kocht medio 2016 een uit Duitsland geïmporteerde auto. X deed online een aanvraag voor een autoverzekering, die NN accepteerde. Kort na het sluiten van de verzekering liet NN aan X bij brief weten dat het type auto van X een hoog diefstalrisico heeft en dat de voorwaarde is dat de auto binnen drie weken voorzien moet zijn van een alarm met hellingshoekdetectie dat is goedgekeurd door de stichting VbV (Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit) en dat X over een certificaat beschikt waarop staat dat het beveiligingssysteem voldoet aan de eisen. Op het polisblad staat onder meer dat de auto alléén volledig tegen diefstal is verzekerd als aan de diefstalpreventie-eisen is voldaan.
Geen beveiligingssysteem ingebouwd
Vaststaat dat X geen beveiligingssysteem in de auto heeft laten inbouwen. Hij beschikt evenmin over een certificaat. In november 2017 wordt de auto gestolen. X doet een beroep op zijn verzekering. NN geeft echter niet thuis, omdat de voorgeschreven verplichting van het alarmvereiste niet is nageleefd. Bij de rechtbank in eerste aanleg vangt X bot; de vordering van X tot dekking onder de polis wordt afgewezen.
Clausules
Verzekeraars hebben vrijheid om te bepalen met wie en onder welke voorwaarden zij een verzekeringsovereenkomst wensen aan te gaan. Die vrijheid komt onder meer tot uitdrukking in de primaire omschrijving van de dekking. Daarmee wordt de omvang van de dekking vastgesteld. Zo’n clausule is bijvoorbeeld te herkennen doordat deze bepaalt dat slechts verzekeringsdekking bestaat als aan bepaalde vereisten is voldaan.
Van dit begrip moet worden onderscheiden een zogeheten garantieclausule. Zo’n clausule is te herkennen doordat daarin staat omschreven dat dekking komt te vervallen als niet aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Het onderscheid tussen beide clausules is groot. Wanneer bijvoorbeeld vast komt te staan dat de verzekerde zaak niet was voorzien van een alarminstallatie, dan geldt bij een primaire dekkingsomschrijving dat nooit sprake is geweest van dekking.
In het geval van een garantieclausule is er weliswaar sprake van een verzekerd evenement maar komt dekking te vervallen omdat de voorgeschreven voorwaarden niet zijn nageleefd. Een verzekerde heeft dan wel de mogelijkheid om zich er op te beroepen dat het niet naleven van de voorgeschreven voorwaarden de schade niet heeft veroorzaakt of heeft vergroot. Anders gezegd: niet-naleving van de voorwaarden kan in dat geval wel met een beroep op de redelijkheid en billijkheid worden gerepareerd.
NN wees op mogelijke consequenties
In hoger beroep doet X nogmaals een poging om NN te dwingen de waarde van de gestolen auto uit te laten keren. Volgens X heeft NN zijn zorgplicht geschonden door het online aanvraagsysteem niet zodanig in te richten dat de aanvraag alleen mogelijk was als de aanvrager zou vermelden dat de auto beschikte over het vereiste alarmsysteem en certificaat. Het hof gaat hier niet in mee, omdat in het midden kan worden gelaten of sprake is van schending van de zorgplicht. NN heeft aan X na het sluiten van de verzekering ruimschoots de gelegenheid geboden om aan de beveiligingsvereisten te voldoen. Van die gelegenheid heeft X geen gebruikgemaakt. En Nationale-Nederlanden heeft X gewezen op de mogelijke consequenties voor de dekking als niet aan de gestelde vereisten wordt voldaan.
Diefstalpreventieclausule nietig?
X waagt vervolgens nog een poging om de diefstalpreventieclausule nietig te laten verklaren. Het betoog is er op gericht dat de clausule niet volgens de wettelijke regels die gelden voor algemene voorwaarden is overeengekomen. Het hof legt dit naast zich neer, omdat de betreffende clausule – die verder duidelijk en begrijpelijk is geformuleerd – onderdeel van de primaire omschrijving van de dekking die NN wilde verlenen. Dit vormt de kern van de prestatie van de verzekeraar zodat een beroep van X op de wettelijke regeling van de algemene voorwaarden faalt.
Bron: bijdrage van 18 juni 2021 van Coen Fledderus, advocaat bij Polis Advocaten, op www.amweb.nl